مقایسه ویژگی‌های شخصیتی رانندگان متخلف و غیرمتخلف شهر سنندج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری تخصصی، گروه روان شناسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

10.30473/jpsy.2024.70081.1051

چکیده

اگرچه در بروز تخلفات رانندگی عوامل متعددی دخیل هستند ولی نقش عوامل انسانی در این میان بسیار پررنگ است. بنابراین، این پژوهش با هدف مقایسه ویژگی‌های شخصیتی رانندگان متخلف و غیرمتخلف در شهر سنندج انجام شد. طرح پژوهش از لحاظ شیوه اجرا، علی- مقایسه‌ای از نوع پس رویدادی است. جامعه پژوهش شامل تمامی رانندگان درون شهری محدوده سنندج در شش ماهه اول سال 1402 بود که دارای گواهینامه پایه دوم همگانی بودند. حجم نمونه براساس نرم‌افزار G*Power تعداد 260 نفر در دو گروه 130 نفره (130 نفر راننده متخلف، 130 نفر راننده عادی) انتخاب شد. روش نمونه‌گیری بصورت هدفمند در دو مرحله انجام شد. پرسشنامه NEO-PI-R مورد استفاده قرار گرفت. داده‌ها با روش تحیل مانوا به کمک نرم‌افزار SPSS-24 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که بین ویژگی‌های پنج عامل بزرگ شخصیتی رانندگان متخلف و غیرمتخلف تفاوت آماری معنادار وجود دارد. به این صورت که میانگین ویژگی‌های شخصیتی باوجدان بودن، توافق-پذیری، برونگرایی و گشودگی به تجربه رانندگان عادی به صورت معناداری بیشتر از رانندگان متخلف است اما مؤلفه روان-رنجورخویی رانندگان متخلف بیشتر از رانندگان عادی است. یافته‌ها حاکی از تفاوت معنادار بین ویژگی‌های شخصیتی رانندگان متخلف و غیرمتخلف است(0/05>P). بنابراین، ویژگی‌های شخصیتی در تخلفات رانندگان نقش دارد. لذا ارزیابی شخصیتی متقاضیان گواهینامه و درنظر گرفتن آموزش‌های دوره‌ای و سیاست‌های تنبیهی برای متخلفان پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها